Hidradenitis süppürativa; her iki koltuk altı, göğüs altları, boyun, kasıklar, bacakların birbirine sürten yüzü ve anogenital bölge gibi özellikle yağ ve ter bezlerinin yoğun olduğu bölgelerde oluşan bir hastalıktır. Halk arasında “köpek memesi” olarak da bilinir.
Hastalığın oluşmasına neden olan faktörler nelerdir?
Hidradenitis süppürativanın kesin nedeni bilinmemektedir. Apokrin bez kanalında tıkanma, daralma, bakteriyel enfeksiyon ve oluşan iltihabi cevabın ter bezlerine, yağ bezlerine ve çevre dokuya ilerlemesiyle oluştuğu düşünülmektedir. Genetik yatkınlık, cinsiyet hormonları, bazı hormonal bozukluklar (polikistik over sendromu), obesite, glisemik indeksi yüksek gıdaların tüketilmesi, sigara gibi faktörler hastalığın ortaya çıkmasında suçlanan faktörlerdir.
Tanı nasıl konulur?
Tanı hekim tarafınca klinik bulgularla konulur, nadiren biyopsi alınması gerekebilir. Lezyonlardan bakteriyel inceleme amacıyla sürüntü örneğinin alınması ve bazen çeşitli kan tahlillerinin yapılması gerekebilir.
Hastalığın komplikasyonları nelerdir?
Tedavi edilmezse yıllarca devam edebilen bir hastalıktır. Neden olduğu görüntü ve koku nedeniyle hastalarda utanç, depresyon gibi bulgulara ve sosyal izolasyona yol açabilir.
Ayrıca infeksiyon gelişimi, anemi, lenf akımında bozulma, üretra, mesane, periton ve rektuma fistülizasyon, protein eksikliği, ileri olgularda skarlaşmaya bağlı kontraktür gelişmesi ve ekstremitelerde hareket kısıtlılığı gibi sonuçlara neden olabilir. Lezyonların üzerinde nadir olarak deri kanseri de gelişebilir.
Hastalığın belirtileri nelerdir?
Başlangıçta deride ve deri altında sivilceye benzer bezelye büyüklüğünde şişlikler şeklinde belirip, kendiliğinden gerileyebilir. Zamanla komşu bölgelerde yeni lezyonlar oluşup siyah noktalar, ağrılı, hassas, kırmızı ve zaman zaman akıntılı olabilen şişlikler ve deri altında abseler ile seyreder. Hastalık iyileşmesi güç yaralara ve iyileşirken köprü benzeri deriden kabarık izlere, lezyonları birleştiren tünellerin, kanalların oluşumuna ve kötü doku iyileşmeleri-skarlara neden olabilir. Hidradenitis süpürativanın yaygınlığı ve ciddiyeti kişiler arasında farklılıklar gösterir, tek bir bölgede ya da birden çok bölgede görülebilir.
Hastalık kimlerde görülür?
Genellikle ergenlik dönemi sonrası başlar ve yıllarca devam eder.
Kadınlarda erkek cinsiyete göre iki kat daha sık görülmektedir. Hastalığın erken tanı ve tedavisi; şikayetlerin gerilemesi, bulguların giderilmesi ve yeni lezyonların oluşumunun engellenmesi açısından faydalıdır.
Hidradenitis süpürativa nasıl tedavi edilir?
Hidradenitis süppürativada birçok tedavi seçeneği mevcuttur. Tedavi şikayetlerin, enfeksiyon ve lezyonların yaygınlığına göre yapılır. Bu amaçla topikal ve sistemik antibiyotikler, bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar, lazer tedavisi ve ciddi durumlarda cerrahi tedavi yöntemleri kullanılmaktadır.
Tedavi sırasında nelere dikkat edilmelidir?
Hastalığın kontrol altına alınmasında yaşam tarzının düzenlenmesi önemlidir. Bunlar;
- İlgili bölgelerin temiz, kuru tutulması
- Bölgesel hijyene dikkat edilmesi
- Sürtünme ve nemin azaltılması (Sentetik ve dar giysilerden kaçınılması)
- Sigara içilmemesi
- Kilo verilmesi- Fazla kilo, deri kıvrımlarının derinliğini arttırarak; sürtünmenin daha fazla olmasına, bölgesel tahrişe ve bakteri çoğalmasına neden olur.
- Diyetin düzenlenmesi
